ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) , tehlikeli maddelerin, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli şekilde kamuya açık karayolu ile taşınmasını sağlayan bir yönergedir, Bu yönerge, taşıma faaliyetinde yer alan gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, ambalajlayanların, taşımacıların ve tehlikeli madde taşıyan her türlü aracın operatör ve sürücülerinin sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşullarını da belirler. Bu yönetmelik kapsamında alınan belgelere ve sertifikalara ADR belgesi denir.
ADR belgesinin alınması için yönetmelikte yer alan şartların karşılanması gerekir. Ancak bu şartlar taşınan tehlikeli maddenin yer aldığı sınıfa göre (radyoaktif, gaz, benzin vb.) değişir. Tehlikeli maddenin yer aldığı sınıfın gerektirdiği taşıma koşulları, her aşamada görev alan personelin eğitimi, yeterlilik sertifikaları gibi belgelerin yanı sıra taşımacılığın yapıldığı tanker vb. araçlar da ADR hükümlerine uygun şekilde hazırlanmış olmalıdır. ADR hükümlerini yerine getiren kamu ya da özel kuruluşların belgeleri Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilir. Ulaştırma Bakanlığı, belgeyi bizzat verebileceği gibi, bu faaliyeti yetkilendirdiği kamu ya da özel kuruluşlar aracılığı ile de yürütebilir. Belgenin belirli aralıklarla yapılacak denetimleri de aynı şekilde Ulaştırma Bakanlığı ya da yetkilendirdiği kurumlar aracılığı ile yapılır.
ADR(Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması)Türkiye’de 1 Ocak 2011’de yürürlüğe girecek. Şu anda yürürlükte olmamasına rağmen Avrupa ülkeleri uluslar arası taşımacılık yapan kurumlardan ADR hükümlerine uygun taşımacılık yapmasını talep ediyor. ADR hükümleri ülkemizde yürürlüğe girdiğinde ise, tehlikeli madde taşımacılığı yapan kuruluşlar için yasal yaptırımlar ve ihlali halinde cezai yaptırımlar uygulamaya koyulacak. Bu nedenle, tehlikeli madde taşımacılığı yapan kuruluşların ADR belgesini almaları çok yakın zamanda zorunlu hale gelecek.
Avrupa Anlaşması ve Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğe göre, uluslar arası tehlikeli madde taşımacılığı yapan her türlü kamu ya da özel kuruluşu kapsamaktadır.
Tehlikeli madde kapsamına giren ürünler genel olarak, her türlü yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve radyoaktif maddeleri içerir. Bu maddeler, ADR Ek-A’ da sınıflandırılmış ve bunlara ilişkin gereklilikler ilgili hükümlerde açıklanmıştır.
ADR belgesi için etkin bir danışmanlık hizmeti, kuruluşlar için çok faydalı olacaktır. ADR belgesi, kapsamı oldukça geniş bir yönergedir. Tehlikeli madde türlerinin sınıflara ayrılması ve her bir sınıfın gerektirdiği koşulların farklı olması sebebiyle konuya hakim kişilerin vereceği danışmanlık hizmeti belgelendirme sürecinin daha kısa sürede ve sorunsuz tamamlanmasına imkan verir. Maddenin yüklenmesinden teslim edildiği ana kadar tüm sürece ve sürece dahil personele ilişkin şartlar içeren ADR hükümlerinin eksiksiz bir şekilde yerine getirilebilmesi ancak etkin bir eğitim süreci ve uygulamalara kanıt dokümantasyonun profesyonelce hazırlanması ile gerçekleşebilir. Bu nedenle, ADR belgelendirme sürecinde, danışmanlık ve eğitim hizmeti, kuruluşlara çok büyük kolaylık sağlayacaktır.
ADR, Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması’nı temsil eden bir kısaltmadır. Bu anlaşma ile tehlikeli maddelerin uluslar arası taşımacılığında operasyonların insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyecek şekilde yapılandırılması taraflarca kabul edilmiştir. Bu yönetmeliğe göre, tehlikeli madde taşımacılığında ambalajlama, dolum, nakliye, boşaltma yapan firma ya da kişiler ile bu süreç boyunca kullanılan paket, kutu, ambalaj, tanker gibi araçların üreticileri ADR kapsamındadır.
ADR yönetmeliği, Birleşmiş Milletler Ekonomi Komisyonu nezdinde 30 Eylül 1927 tarihinde yapılmış ve 29 Ocak 1968’de yürürlüğe girmiştir. ADR yönetmeliği, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 kez revize edilmiş ve son hali olan ‘ADR 2003’ 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kabul edilen son versiyon ECE/TRANS/160 adıyla iki cilt halinde yayınlanmıştır. Şu anda bu yönetmeliği kabul edip yürürlüğe koyan 43 ülke vardır. Almanya, Avusturya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Kuzey İrlanda, İspanya, İsviçre, İtalya, Norveç, Kıbrıs, Romanya ve daha birçok ülkede ADR yönetmeliği yürürlüktedir. Türkiye’de ise yönetmelik henüz yürürlüğe girmemiştir.
Türkiye ADR yönetmeliğini 30 Kasım 2005 tarihli ve 5434 sayılı kanun ile kabul etmiş ancak gerekli koşulların hazır olmaması nedeniyle yürürlüğe koyamamıştır. Kanunun kabulünden itibaren yürürlüğe girme tarihi birkaç kez ertelenmiş ve son olarak 1 Ocak 2011 tarihinde yürürlüğe girmesi kararlaştırılmıştır. ADR yönetmeliğinin yürürlüğe girmesine karar verilen son tarihle ilgili henüz bir erteleme kararı gündemde değildir.
ADR yönetmeliğinin kapsamının genişliği, ADR belge çeşitlerinin de çokluğuna neden olmaktadır. Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan her türlü ekipman ve aracın ADR uygunluk belgesi olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, bu ekipmanları kullanan personelin ve özellikle taşımacılığın yapıldığı tanker ve benzeri araçları kullanan sürücülerinADR belgesi olması zorunludur.
ADR yönetmeliğinin henüz yürürlüğe girmemiş olması nedeniyle ADR belgelendirmefaaliyetleri yurtdışı belgelendirme kuruluşları aracılığıyla yapılabilmektedir. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile birlikte, belgelendirme işlemi Ulaştırma Bakanlığı tarafından ya da yetkilendirdiği kuruluşlar aracılığıyla yapılacaktır.
ADR kapsamındaki yükleyicilerin sorumlulukları, söz konusu tehlikeli maddenin teknik özelliklerine göre, yapılan işlemin hatasız ve en güvenli şekilde yapılmasını sağlayacak ve bunun için gerekli önlemleri alacak şekilde yapılanmaktır. Bunun için sürecin her aşamasındaki personelin gerekli eğitimleri alarak ADR yeterlilik belgesine sahip olmasıdır. Bu eğitimler ADR genel eğitimi, ADR gelişmiş eğitim gibi sınıflara ayrılır. Seçilecekeğitim türü, personelin yaptığı işin hassasiyetine göre belirlenmelidir. Bu eğitim sertifikalarının alınması için, firma, personeli adına ADR eğitimi vermeye yetkili bir kuruluşa başvurarak personele gerekli eğitimi aldırır. Kurs sonunda yapılacak sınavda başarılı olan personel için eğitim kuruluşunun anlaşma yapmış olduğu yurtdışıbelgelendirme kuruluşundan ilgili sertifika 15-20 günlük süre içerisinde gelir. Yükleyici firmanın dikkat etmesi gereken bir diğer husus ise, kullanılan malzemelerin (kutu, ambalaj, dolum ekipmanları vb.) ADR yönetmeliğine uygun şekilde üretilmiş olmasıdır. Bunun ispatı olarak bu malzemelerin ADR’ye uygunluk sertifikaları firma tarafından talep edilmelidir.
ADR yönetmeliği kapsamındaki taşıyıcılar, tehlikeli maddenin taşınması sürecinin her aşamasında güvenliği sağlayacak şekilde yapılandırılmalıdır. Bunun için atılacak en temel adım, sürücülerin eğitimidir. Sürücüler için gerekli ADR eğitimleri, eğitim vermeye yetkili kurumlarca gerçekleştirilir. Bu kurslara katılan sürücüler, sınavda başarılı oldukları takdirdeADR yeterlilik belgesi alırlar. ADR Belgesi kapsamında taşımacılık yapan şirketler için sürücü eğitimleri ve sertifikaları tercihe bağlı bir uygulama değildir. ADR yönetmeliğinin ilgili hükümlerinde bu konu bir zorunluluk olarak tanımlanmıştır. Taşımacı firma için önemli diğer bir husus ise tehlikeli maddenin taşındığı aracın ADR şartlarınauygun şekilde üretilmiş ve donanımının sağlanmış olmasıdır. Taşınacak tehlikeli madde türüne göre, aracın sahip olması geren teknik özellikler ve donanım üretici firmadan sağlanacak bir ADR uygunluk sertifikası ile garanti altına alınmalıdır. Aracın teknik özelliklerinin yanı sıra, taşınan tehlikeli maddeye göre, ADR yönetmeliğinde belirtilen uygun işaret ve levhalar aracın uygun yerlerine takılmak üzere taşıyıcı firma tarafından temin edilmelidir. Tehlikeli maddenin yükleme ya da dolumunu yapan firmanın ADR yönetmeliğine uygun çalıştığı, ilgili sertifikaların talep edilmesi ile kontrol edilmelidir. Taşıma süreci içinde mola verilen yerlerin ADR yönetmeliği şartlarına uygun olmasına dikkat edilmeli ve rota buna göre çizilmelidir.
ADR kapsamındaki boşaltıcılar, tehlikeli madde taşıma sürecinin yani nakliye sürecinin ADR yönetmeliğine uygun şekilde gerçekleştiğinden emin olmalıdırlar. Taşınmış olan tehlikeli maddenin teknik özelliklerine göre boşaltma esnasında karşılaşılabilecek riskler hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar. Operasyon ise her türlü zararı en aza indirecek şekilde yapılandırılmalıdır. Bu süreç içinde görevli personele, yaptıkları işin hassasiyetine bağlı olarak gerekli eğitim ve sertifikalar firma tarafından sağlanmalıdır.
ADR belgesi kapsamındaki ambalajlayanlar, ambalajlanan tehlikeli maddenin teknik özelliklerine göre ambalajlama, paketleme ve kutulama işlemlerini güvenli hale getirecek şekilde yapılandırmalıdırlar. Bu nedenle söz konusu tehlikeli maddenin teknik özelikleri, taşıdığı riskler, çevresel koşullarla etkileşimi gibi konularda donanımlı olmalıdırlar. Kullanılan ambalaj, paket ve kutular ADR yönetmeliğine uygun şekilde üretilmiş olmalıdır. Personel yaptığı işlerle ilgili olarak gelişmiş ya da genel ADR eğitimi almış ve belgelendirilmişolmalıdır.
ADR yönetmeliğine ilişkin eğitimler ‘Genel ADR Eğitimi’, ‘İşe Yönelik Gelişmiş ADR Eğitimi’ ve ‘Güvenlik Eğitimi’ gibi çeşitleri içermektedir. Tehlikeli madde taşımacılığının herhangi bir sürecinde yer alan firma, personelinin yaptığı işin hassasiyetine göre hangi eğitimin gerekli olduğunu belirlemeli ve personeli adına eğitim için yetkilendirilmiş kuruluşa başvuruda bulunmalıdır. Eğitim hizmeti veren kuruluş, yurt dışındaki ADR belgelendirmesi yapan kurumla irtibat halinde olup eğitimi başarıyla tamamlayan ve sınavdan yeterli puanı alan adayın belgelendirilmesi için gerekli işlemleri üstlenir. Eğitimin süresi, konusuna bağlı olmakla birlikte maksimum 1 haftalık süreci kapsar. Yurt dışından gelecek belge ise kuruluşun yurt dışı bağlantılarına göre değişiklik gösterir. 1 Ocak 2011 tarihinde ADR yönetmeliğinin Türkiye’de yürürlüğe girmesiyle birlikte, belgelendirme işlemi yurt içinde Ulaştırma Bakanlığı ya da yetkilendirdiği kuruluşlar tarafından da yapılabilecektir.
ADR kapsamında çalışan tanker imalatçıları üretim prosesini en iyi şekilde kontrol edebilecekleri bir kalite sistemi oluşturmalıdır. İmalatçı, girdi ürünlerin gerekli niteliklere sahip olduğunun kontrol edilmesi aşamasından başlayarak son ürünün kontrolüne kadarki süreç boyunca ADR yönetmeliğinin şart koştuğu gerekli kontrol testlerini yapmalı ve bunları belgelemelidir. Üretimde kullanılan her türlü ekipmanın teknik özelliği ve ADRaçısından yapılan işe uygunluğu sağlanmalıdır. Üretimin her aşamasında çalışan personel gerekli eğitimi almış olmalıdır. Yapılan işlemlere kanıt oluşturan dokümanlar kalite sistemine uygun şekilde ve yeterlilikte hazırlanmış olmalıdır. İmalatçı firma bizzat ya da sistem kurulmasında yardımını aldığı danışman firma aracılığıyla denetleme için yetkili belgelendirme kuruluşuna başvurur. Denetim sonunda, üretim prosesinin ADR ve kalite sistemine uygun şekilde yürütüldüğü konusunda tatmin olunursa belgelendirme işlemi gerçekleşir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
İmalatçı firma için iki tür test söz konusudur. Bunlardan ilki, üretimin kalite kontrolüne yönelik testlerdir. Bu testler basınç, dayanıklılık gibi üretilen malzemenin teknik özelliklerine uygun testler ile malzemenin içine konulacak tehlikeli maddeye yönelik testlerdir (kimyasal madde ile etkileşim vb.). Teste gerek duyulan diğer bir konu ise, üretim sürecinde ya da kalite kontrol aşamalarında kullanılan cihaz ve benzeri ekipmanları kalibrasyon testleridir.ADR yönetmeliğinin gereği bu testlerin yaptırılması işlemi uygun koşulları sağlamış firma tarafından bizzat ya da seçilecek uygun bir test kuruluşu tarafından dış kaynaklı olarak sağlanabilir.
İmalat firmasında çalışan personel yaptıkları işe yönelik ADR eğitimleri ya da genel ADR eğitimi almalıdırlar. Personel yaptığı işin teknik şartları konusunda yeterli bilgi ve eğitime sahip olmalıdır. Bu eğitimler yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarından sağlanabilir.
İmalatçı firmalar işlerini ADR kapsamında yürütmekten sorumlu oldukları kadar, bu işlere kanıt oluşturan dokümantasyonun uygun şekilde hazırlanmasından da sorumludurlar. Yapılan işlere ait prosesler, eğitimler ve diğer bütün işleyiş kayıt altında tutulmalı ve uygun şekilde dokümante edilmelidir. Bu sağlayacak olan uygun kalite sistemi oluşturulmalıdır.
İmalatçı firma ADR belgesi için yeterlilik şartlarını sağlamada mutlaka danışmanlık hizmeti almalıdır. ADR yönetmeliği, kapsamı çok geniş ve tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili birçok süreci bir arada ele alan bir belge olduğundan firmaların sadece kendilerini ilgilendiren hükümleri bu belge içinden doğru şekilde ayıklamaları ve uygun şekilde yerine getirmeleri oldukça zordur. Bununla birlikte, ADR hükümleri uygun şekilde yerine getirilmiş olsa dahi bu işleyişin firmaya özgü bir kalite politikası içine adapte edilmesi ve dokümantasyonu, deneyimsiz bir firma için büyük zaman kaybı ve gereksiz bir uğraşa sebep olacaktır. Bu nedenle, ADR yönetmeliğinin gerekleri hakkında yeterli bilgiye sahip ve kalite sistemi oluşturma dokümante etme konusunda uzman danışmanlardan yardım almak firma için kolaylık olacaktır. Danışman firmanın vereceği hizmet, ADR yönetmeliğininşartlarının sağlanmasında ve firmanın yapısına uygun bir kalite sistemi oluşturulmasında firmaya yardımcı olmaktır. Danışman firma, Personel eğitiminin sağlanması, kalibrasyon ve testleri nerede ve nasıl yapılacağı gibi konularda da gerekli bağlantıları kurabilir ya da firma adına gerekli araştırmaları yapabilir. Gerekli dokümantasyonun hazırlanması konusunda firmaya yardımcı olur ve tüm şartlar sağlandığında yetkilendirilmiş denetleme kuruluşu ile irtibata geçerek belgelendirme için firma adına başvuruda bulunabilir.Belgelendirme sonrasında yapılacak rutin denetimlerde de firmaya danışmanlık hizmetiverebilir.
İmalatçıların ADR belgesi aalmamasından doğan iki tür yaptırım söz konusudur. Bunlardan ilki, Yasal yaptırımlardır. Şu anda ülkemizde ADR yönetmeliğinin yürürlüğe girmemiş olması sebebiyle ADR belgesi yokluğu henüz yasal bir sonuç doğurmamaktadır. Ancak 2011’den itibaren ADR kapsamında çalışmasına rağmen ADR yönetmelik hükümlerini karşılamayan kuruluşlara cezai yaptırımlar uygulanacaktır. Bu cezai yaptırımlar, ihtarlar, idari para cezası ve faaliyet durdurma şeklinde uygulanacaktır. Yaptırımlardan ikincisi, yani yasal olmayan yaptırım ise ticari koşulların yaptırımıdır. Ülkemizde yürürlükte olmamasına rağmen, 43 ülkede uygulanmakta olan ADR yönetmeliği, tehlikeli maddelerin uluslar arası taşımacılığını yapan firmaların ADR uygunluğunu şart koşmaktadır. Bu ülkelerle ticari ilişki içinde olan Türk firmaları ise ticareti devam ettirebilmek için ADR şartlarını yerine getirmeye mecbur kalmaktadır. ADR hükümlerindeki, taşımacılıkta kullanılan her türlü aracın ve ekipmanın ADR’ye uygun olarak üretilmiş olması şartı nedeniyle, taşımacılık yapan kuruluşlar ADR şartlarına uygun olarak üretilmiş araç ve ekipmanları tercih etmektedirler. Dolayısıyla imalatçılar için ADR’ye uygun üretim yapmak ticari varlıklarını sürdürmek açısından zorunlu hale gelmektedir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
Yakında konu ile ilgili bilgi verilecektir.
İmalatçı firmaların kullandıkları hammadde ve yarı mamullerin güvenilirliği sağlanmış olmalıdır. Bu girdilerin uygunluk kontrolleri yapılmalı, sertifikaları kontrol edilmeli ve teknik özellikleri konusunda bilgi sahibi olunmalıdır.
BİLGİ VE BELGE TALEBİNİZ İÇİN ARAYINIZ
( Yolcu ve Eşya Taşımacılık Yetki Belgeleri - Psikoteknik Belgesi - ODY - ÜDY - SRC Türü Mesleki Yeterlilik Belgeleri-Geçiş İzinleri-ADR "SRC 5" Belgesi - UBAK İzin Belgeleri )
BELGE İLE İLGİLİ OLAN VEYA OLABİLECEK MEVZUAT DEĞİŞİKLERİNİ ÖĞRENMEK İÇİN ARAYINIZ
ARMİNA GRUP DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
Erdal YILMAZ
0.533.545 61 03
Gazi Osman Paşa Mah. Ankara Cad. No:22/11
GÖLBAŞI-ANKARA
Tel Faks :0.312.419 28 95
MAİL : belge@belgetakip.com